Padaczka u osób starszych

Wbrew powszechnym odczuciom na padaczkę najczęściej zapadają nie dzieci, ale osoby po 60 roku życia.

Szacuje się, że choruje na nią około 1% osób starszych, w Polsce stanowi to około 400 tysięcy.

Napady padaczkowe u seniorów spowodowane są przede wszystkim:

• uszkodzeniem mózgu spowodowanym udarem – szacuje się, że u 4-15% osób po udarze mózgu nastąpią napady padaczkowe.
• chorobami zwyrodnieniowymi ośrodkowego układu nerwowego
• zespołem otępiennym mózgu np. choroba Alzheimera
• guzami mózgu i przerzutami do mózgu
• urazami mózgu
• zmianami zapalnymi mózgu, zapalenie opon mózgowych
• chorobami demielinizacyjnymi (SM)
• alkoholizm.

Najczęściej, w przypadku osób w podeszłym wieku mamy do czynienia z napadami częściowo lub wtórnie uogólnionymi.

Diagnoza padaczki u osób starszych jest długotrwała. Szczególnie osoby mieszkające samotnie często nie zdają sobie sprawy z przebytych napadów, zapominają o napadzie, a napadowe zaburzenia świadomości interpretowane są jako niedokrwienie mózgu, zaburzenia metaboliczne, problemy związane z cukrzycą czy niewydolnością serca. Tymczasem nieleczona padaczka może być niebezpieczna, atak może doprowadzić do utraty przytomności, urazów głowy związanych z upadkiem.

Padaczka po 60 roku życia jest nieco inaczej leczona niż u  młodszych pacjentów.

Przede wszystkim ze względu na silniej odczuwane objawy niepożądane przez osoby starsze i ze względu na możliwą interakcję leków przeciwpadaczkowych z innymi lekami przyjmowanymi przez pacjenta. Terapia i jej dawkowanie musi być każdorazowo dobierana indywidualnie, lekarze często nie zalecają długotrwałej terapii.  W przypadku osób starszych bardzo istotną wagę przywiązuje się do czynników mogących sprowokować napad, a co za tym idzie do świadomego ich ograniczania. Są to zarówno czynniki emocjonalne, strach, silne wzruszenie, pobudzenie jak i używki.

Herbata i kawa – jako substancje powodujące pobudzenie i bezsenność.

Alkohol – absolutnie zabroniony osobom chorującym na padaczkę, powoduje przede wszystkim zmniejszenie stężenia leków przeciwpadaczkowych we krwi. Podobnie działa nikotyna. Dlatego zaleca się bezwzględne ograniczenie palenia i przebywania w zadymionym pomieszczeniu.

Osobnym problemem jest zapominanie o konieczności przyjmowania leku, samowolne zmniejszenie dawki leku, niezrozumienie zaleceń i konieczności terapii, dokuczliwość objawów niepożądanych – senność, nudności, otępienie, zawroty głowy.

Źródła: Złota Jesień, dr hab.n.med. Ewa Pilarska. Padaczka wieku starszego. Danuta Ryglewicz.

Padaczka u osób starszych, aspekt psychologiczny. Krzysztof Owczarek